Sóng nước rốt cuộc là của ai?

Đã từ bao giờ hoa văn sóng nước và mây trời cũng như cách phối màu hoàng bào trở thành biểu tượng "độc quyền" của triều đại nhà Thanh? Bất kỳ ai có chút kiến thức lịch sử căn bản về Trung Quốc cũng thừa sức để nhớ lại xuất thân của triều đại nhà Thanh, đó là các bộ lạc Nữ Chân ở trên lưng ngựa. Một dân tộc có nguồn gốc du mục sao lại có thể xem sóng nước như một đặc điểm nhận dạng văn hoá? 

Thực vậy, quá trình "toàn cầu hoá" có niên đại từ hàng chục ngàn năm trước công nguyên (từ thời con người hãy còn nhiều lông) chưa bao giờ ngơi nghỉ và lãnh thổ các tộc người liên tục thay đổi. Để nói được rằng hoa văn này là của riêng một dân tộc và cái khác là "đánh cắp văn hoá", trước tiên ta phải chắc chắn được khả năng truy nguyên về gốc rễ của một dân tộc - tức là về con người đầu tiên. Và thành thực mà nói, trả lời được câu hỏi này cũng khó tương đương với trả lời câu hỏi về cội nguồn của ... sự sống. 

Chấp nhận được ý tưởng nói trên là bước đầu giúp đỡ chúng ta trong việc xem xét hoàng bào nhà Thanh như một thực thể văn hoá phản ánh quá trình phát triển nhận thức của triều đại này. Giống như thước phim tư liệu trình bày sự thật khách quan, triều phục và hoa văn trên nó với các chiều kích phi vật thể, không nên trở thành một đồ vật để chiếm hữu, và giữ làm của riêng.